Luminalni tip A raka dojke: simptomi, dijagnoza i liječenje
Luminalni tip A raka dojke predstavlja jedan od najčešćih podtipova ove bolesti. Karakteristično za ovaj tip raka dojke je da je hormonski ovisan, HER2 negativan i ima nisku vrijednost proteina Ki-67. Zahvaljujući svojim karakteristikama, luminalni tip A obično ima povoljniju prognozu i zahtijeva manje invazivne metode liječenja.
Što je luminalni tip A raka dojke?
Luminalni tip A raka dojke, najranija je faza invazivnog raka dojke kod koje postoji visoka vjerojatnost potpunog izlječenja i minimalna šansa za povratak bolesti.
Ovaj tip raka karakterizira hormonska ovisnost na estrogen ili progesteron (ili oba), HER2 je negativan, a Ki-67 manji je od dvadeset posto. To znači da se u većini slučajeva može primijeniti manje invazivno liječenje, bez potrebe za kemoterapijom.
Luminalni tip A raka dojke je hormonski pozitivan, HER2 negativan, što znači:
- hormonski rak dojke, ovisan o estrogen i/ili progesteron hormonskim receptorima (HR);
- odsutnost izražavanja proteina receptora humanog epidermalnog faktora rasta 2 (HER2).
Glavni podtipovi raka dojke
Rak dojke ima četiri glavna podtipa, a klasificiraju se na temelju prisutnosti estrogenskih ili progesteronskih receptora (HR) i HER2 proteina.
Četiri glavna podtipa raka dojke:
- Luminalni tip A: pozitivni hormonski receptori, HER2 negativan;
- Luminalni tip B: ima najmanje jedan pozitivan hormonski receptor, često je HER2 pozitivan, a razina proteina Ki-67 je iznad dvadeset posto;
- Trostruko negativan: negativan i na hormonske receptore i na HER2 protein;
- HER2 pozitivan rak dojke: nije hormonski ovisan, ali je HER2 pozitivan.
Oznake za klasificiranje podtipova raka dojke:
Kako bi se odredio specifičan podtip raka dojke te donijela odluka o liječenju, tumorske stanice se moraju analizirati.
Oznake koje se koriste za klasificiranje podtipova raka dojke:
- HR+ označava prisutnost barem jednog hormonskog receptora, estrogena ili progesterona;
- HR- označava odsutnost hormonskih receptora;
- HER2+ ukazuje na prisutnost HER2 proteina, što utječe na brzinu rasta raka;
- HER2- označava odsutnost HER2 proteina.
Karakteristike luminalnog tipa A raka dojke
Luminalni tip A, hormonski ovisan i HER2 negativan, predstavlja najčešći podtip raka dojke. Ki-67 iznosi manje od dvadeset posto, što je karakteristično za ovu vrstu raka dojke. Tumor s pozitivnim estrogenskim ili progesteronskim receptorima proizlazi iz djelovanja ovih hormona.
Osnovne karakteristike luminalnog tipa A raka dojke su da se sporije razvija, nije toliko agresivan i ima bolju prognozu.
Simptomi luminalnog A raka dojke
Simptomi luminalnog A raka dojke slični su simptomima drugih tipova raka dojke.
Simptomi uključuju:
- kvržicu ili masu u dojci,
- oteklinu u dojci, ispod ruke ili blizu ključne kosti,
- bol u dojkama ili bradavicama,
- uvlačenje bradavice ili iscjedak,
- zadebljanu, crvenu, perutavu kožu ili udubljena na koži dojke.
Dijagnoza luminalnog A raka dojke
Proces dijagnosticiranja bilo kojeg tipa raka dojke sličan je dijagnosticiranju ovog tipa.
Kada pacijentica primijeti simptome ili ima sumnjiv nalaz mamografije, liječnik će obaviti pregled i slikovne pretrage, poput ultrazvuka ili magnetske rezonance. Nakon toga slijedi biopsija, tijekom koje se uzima uzorak tkiva za testiranje. Na temelju ovog uzorka, patolog može utvrditi prisutnost tumorskih stanica i, ako jesu prisutne, odrediti specifični podtip raka.
Imunohistokemijski laboratorijski test najčešće se koristi za utvrđivanje podtipa raka dojke. Ovaj test koristi posebne boje za određivanje prisutnosti estrogenskih ili progesteronskih receptora i HER2 proteina.
Noviji genetski testovi, poznati kao profiliranje ekspresije gena, također mogu precizno odrediti podtip raka zajedno s drugim ključnim detaljima.
Ovi testovi uključuju:
- analizu hormonske i HER2 ekspresije, što pruža važne informacije o podtipu raka;
- mogućnosti liječenja za konkretni tip raka;
- optimalan redoslijed primjene terapije;
- vjerojatnost recidiva nakon inicijalnog liječenja.
Liječenje luminalnog tipa A raka dojke
Mogućnosti liječenja luminalnog tipa A raka dojke ovise o stadiju bolesti kada je otkriven.
Liječenje obično uključuje kirurški zahvat, radioterapiju i ponekad kemoterapiju. Budući da je luminalni tip A raka dojke pozitivan na hormonske receptore, često se uključuje i antihormonska terapija u plan liječenja.
Kada se rak dijagnosticira u ranim fazama, velika je vjerojatnost da će pacijentica proći kroz manje invazivne metode liječenja.
Prognoza
Nakon postavljanja dijagnoze luminalnog raka dojke tipa A, većina žena želi saznati više o prognozi bolesti. Luminalni tip A raka dojke ima iznimno povoljnu petogodišnju stopu preživljenja od otprilike devedeset i pet posto, što predstavlja snažan pokazatelj uspješnog izlječenja i niskog rizika od recidiva bolesti.
Kao i uvijek, važno je napomenuti da svaka promjena na dojkama zahtijeva brzu reakciju. Stoga, preporučuje se da se odmah obratite svom liječniku ako primijetite bilo kakve promjene na dojkama kako biste pravovremeno prošli sve potrebne pretrage i, ako je potrebno, započeli odgovarajuće liječenje.
